Na przestrzeni lat krajobraz oszustw przeszedł wiele transformacji, a techniki stosowane przez oszustów ewoluowały. Niektóre z trendów wykorzystywanych przez oszustów obejmują podszywanie się między innymi pod kurierów, banki, firmy energetyczne, a nawet firmy loteryjne.
Okazja czyni złodzieja
W czasie pandemii dużą popularność zyskał pet scam, czyli schemat opierający się na wykorzystaniu poczucia samotności. Widok uroczego szczeniaka oferowanego za cenę kosztu wysyłki brzmi bardzo kusząco. Czego można chcieć więcej? Radosne oczy, merdający ogon, puszyste uszy i najważniejsze - obietnica wiernego towarzysza na lata. Byłoby jeszcze milej, gdyby szczeniak, za którego zapłaciliśmy, faktycznie istniał.
Wraz z postępem technologicznym i zmianą środowiska pracy, od typowego modelu stacjonarnego do hybrydowego, a nawet zdalnego, granice między pracą a życiem osobistym stają się coraz bardziej rozmyte. Jesteśmy narażeni na nowe nieuczciwe schematy, ale wydaje się, że większość z nas jest świadoma czającego się ryzyka i znaczenia kompleksowych środków bezpieczeństwa.
Praca zdalna zwiększa ryzyko nadużyć
W badaniu Faces of Fraud, przeprowadzonym przez SAS wśród 13,5 tysiąca konsumentów reprezentujących różne branże w 16 krajach (również w Polsce), przeanalizowano różnorodne przypadki oszustw. Respondenci z różnymi cechami demograficznymi nie tylko podzielili się swoimi doświadczeniami, ale także swoim nastawieniem i obawami związanymi z możliwymi przyszłymi formami działań oszustów.
Doświadczenia respondentów różniły się w zależności od przynależności do grup pracujących w różnych środowiskach - wśród osób pracujących stacjonarnie w biurach w Polsce, 54,1% zgłosiło więcej przypadków nadużyć w porównaniu z poprzednimi latami. Osoby pracujące zdalnie wydają się być jeszcze bardziej narażone na nadużycia - 61% z nich przyznało, że mają styczność z większą liczbą oszustw w porównaniu do lat poprzednich.
Większa świadomość to nie wszystko
Jesteśmy świadomi zwiększonej liczby prób oszustw, ale czy zachowujemy należytą ostrożność w odniesieniu do takich potencjalnych zdarzeń?
Według raportu z badania Faces of Fraud, trzy czwarte respondentów obawia się, że padnie ofiarą oszustwa. W Polsce 76,8% badanych przyznaje się do tego faktu. I nie jest to zaskakujące – okazuje się, że prawie 76% z nich przynajmniej raz doświadczyła nadużycia na własnej skórze. Zależność między zwiększoną liczbą przypadków oszustw, a większą ostrożnością wobec tego typu działań w poszczególnych województwach można zobaczyć na poniższych mapach.
Wykresy zostały wygenerowane przy użyciu SAS Visual Analytics
Polska na tle innych krajów
A co z krajami, których obywatele wykazują różne poziomy zaufania społecznego? Czy bliżej nam do Portugalii, czy Holandii?
Opisane powyżej trendy można zaobserwować nie tylko w Polsce, ale także w krajach o wyższym i niższym poziomie zaufania społecznego. Holandia jest jednym z liderów pod względem zgłaszanych poziomów zaufania społecznego; w 2022 r. 57,7% osób zgodziło się, że "większości osób można ufać". Dla porównania, tylko 6,5% respondentów z Brazylii zgodziło się z tym stwierdzeniem.
Co ciekawe, mimo że tylko 31,6% respondentów z Holandii doświadczyło większej liczby prób oszustwa w ciągu ostatniego roku (w porównaniu do 55,2% w Polsce), 86% z nich twierdzi, że są bardziej ostrożni wobec działań oszustów teraz niż wcześniej (w Polsce 78,2%). Dla porównania, 55,8% respondentów z Brazylii doświadczyło większej liczby fraudów, ale odsetek osób wyrażających swój stosunek do oszustwa jako "bardziej ostrożny" jest zbliżony - 85,7%.
W różnych krajach różne rodzaje oszustw przodują w rankingu tych najczęściej wykorzystywanych przed sprawców. Na przykład w Polsce najczęściej obserwowanymi oszustwami są próby kradzieży danych osobowych, podczas gdy w Brazylii i Holandii w większości przypadków dochodzi do prób uzyskania danych bankowych.
42,6% holenderskich respondentów zgłosiło próby oszustwa w postaci podszywania się pod renomowane organizacje lub organizacje rządowe. Jednak można się tego spodziewać w kraju o wysokim poziomie zaufania społecznego. Tworzy to środowisko, w którym jednostki mogą być bardziej podatne na tego rodzaju oszustwa, co stanowi duże udogodnienie dla przestępców.
Customer Experience
Raport Faces of Fraud nie tylko podkreśla istniejące luki w zabezpieczeniach, wskazuje także na wysoki poziom otwartości klientów na potencjalne zmiany w zakresie środków bezpieczeństwa, które mają wpływ na Customer Experience. Chodzi głównie o zakres udostępniania danych osobowych dostawcom usług oraz szybkość i jakość tych usług.
Zaledwie 10,4% polskich klientów było początkowo skłonnych do udostępnienia szerszego zakresu danych osobowych, a aż 44,2% respondentów wołałoby udostępniać mniej danych. Jednak po otrzymaniu informacji, że celem udostępnienia większej ilości danych jest zwiększenie poziomu ochrony przed oszustwami, sytuacja zmienia się diametralnie. W rezultacie liczba klientów chętnych do udostępniania szerszego zakresu danych wzrosła do 62,2% (70% globalnie), podczas gdy liczba klientów, którzy - pomimo tej wiedzy - woleliby jednak udostępniać mniej danych zmalała do 25,1%.
Polscy klienci są otwarci na stosowanie biometrycznych metod kontroli w celu autoryzacji płatności i innych transakcji (74,5% w porównaniu do 80% klientów na świecie), takich jak odciski palców, rozpoznawanie twarzy, geometria dłoni, identyfikacja poprzez skanowanie tęczówki lub siatkówki oka czy rozpoznawanie głosu. Tylko 17,5% z nich nie akceptuje wykorzystania tych technologii . Polscy klienci są również gotowi zaakceptować dłuższe opóźnienia wynikające z procedur kontroli transakcji, o ile jest to spowodowane zwiększoną ochroną przed oszustwami (71,8% w Polsce i 70% globalnie).
Kolejną oznaką tego, jak bardzo klienci cenią środki ochrony, jest fakt, że 67,2% polskich respondentów jest gotowych zmienić dostawcę usług z powodu oszustwa, którego doświadczyli lub jeśli uważają, że inny dostawca może zaoferować lepszą ochronę.
Spostrzeżenia przedstawione w tym artykule odzwierciedlają głównie sytuację w Polsce. Jednak raport Faces of Fraud opisuje doświadczenia ludzi z całego świata, co daje szersze spojrzenie na obecne wzorce i różnice między krajami. Aby dowiedzieć się więcej na ten temat, zachęcamy do zapoznania się z raportem na stronie Faces of Fraud
